شفا مگ

تب مخملک چیست و چگونه درمان می شود

مخملک یا تب اسکارلت یک بیماری حاد عفونی است که از طریق باکتری استرپتوکوک همولیتیک گروه آ ایجاد می شود و می تواند در هر سنی رخ دهد، اما در کودکان شایع تر است و به شکل گلودرد و به دنبال آن بثورات قرمز پوستی نیز همراه است.تشخیص زودهنگام این بیماری بسیار مهم است و می تواند با درمان آنتی بیوتیک سریعا بهبود یابد. تشخیص این بیماری توسط متخصص کودکان انجام می شود و کودک در زمان نقاهت نیاز استراحت و مراقبت دارد. اگر کودک در دوران درمان دچار بی قراری و تنش های زیاد شد، مشاوره از پزشک جهت حفظ ارامش کودک بسیار مفید است.

تب مخملک چیست و چگونه درمان می شود

مخملک چه بیماری است

مخملک یک بیماری عفونی است که از طریق باکتری های استرپتوکوک همولیتیک گروه آ ایجاد می شود و این عفونت بیشتر در کودکان شایع است و به شکل عفونت گلو ظاهر شده و پس از آن باعث ضایعات پوستی نیز می شود. این بیماری طول درمان حدودا یک هفته ای دارد و بدون هیچ عارضه ای بهبود می یابد. اغلب موارد، راش و سایر علائم تب اسکارلت در ظرف حدود دو هفته از بین خواهند رفت. با این حال، اگر بیماری مخملک درمان نشود، می تواند موجب بروز عوارض جدی در قلب، کلیه ها و سایر قسمت های بدن گردد.

مخملک در چه سنی شایع تر است

معمولا مخمکل در کودکان بین 5 تا 15 سال شایعتر است و با اینکه در گذشته مخملک یک بیماری خطرناک و جدی بوده، اما امروزه با درمان آنتی بیوتیکی شدت خطرناک بودن آن کاهش یافته است. اما اگر این بیماری درمان نشود، باعث بروز شرایط وخیم تری شده و امکان درگیری قلب کلیه و سایر قسمت های بدن به عفونت زیاد است.

علت مخملک چیست

مخملک همانطور که گفته شد یک بیماری عفونت باکتریایی است که از طریق باکتری های استرپتوکوک گروه A ایجاد می شود و معمولا با علائم گلودرد و راش پوستی ظاهر می شود که در برخی موارد با آبله مرغان اشتباه گرفته می شود. این باکتری از طریق سرفه عطسه در مجاورت فرد مبتلا انتقال پیدا می کند و همچنین از طریق حوله، لیوان و لوازم شخصی فرد مبتلا نیز ممکن است انتقال یابد.فقط تعداد بسیار کمی از افراد آلوده به استرپتوز گروه A دچار تب مخملک می شوند. در صورت ابتلا به این بیماری، معمولاً 2 تا 5 روز طول می کشد تا علائم پس از آلوده شدن شروع شوند.

آیا بیماری مخملک مسری است؟

بله، مخملک از طریق قطرات بزاق فرد آلوده از فردی به فرد دیگر منتقل می شود و هر فردی که بطور مستقیم با این قطرات آلوده مواجه شود دچار مخملک می شود. علائم عفونت مخملک 2 تا 5 روز طول بکشد تا خود را نشان دهد.استرپتوس گروه A می تواند در برخی افراد عفونت پوستی ایجاد کند. این عفونت های پوستی، معروف به سلولیت، می توانند باکتری را به دیگران منتقل نمایند. با این حال، لمس بثورات تب مخملک باعث گسترش باکتری نمی شود، زیرا بثورات ناشی از سم است، نه خود باکتری ها!

علائم مخملک چیست

علامت اصلی مخملک گلودرد و راش پوستی است که بثورات پوستی قرمز با برجستگی های کوچک ظاهر می شوند. این بثورات معمولا از زیر بغل شروع شده و سپس به بقیه بدن گسترش می یابد. اغلب در چین های پوستی زیر بغل و کشاله ران این بثورات خود را نشان می دهد. از علائم دیگر مخملک می تواند به موارد زیر اشاره کرد:

  • گلودرد
  • تب
  • سردرد
  • تهوع و استفراغ
  • خستگی
  • تورم غدد گردن

به ندرت درتب مخملک پس از عفونت پوستی، زرد زخم یا ایمپتیگو که به آن زخم های مکتب نیز گفته می شود رخ می دهد که ناشی از استرپتوکوک است. علامت اصلی، بثورات پوستی هستند که توسط پوسته ای عسلی رنگ پوشانده شده و معمولاً در صورت وجود دارند.

شایعترین علائم مخملک در کودکان

زمانی که تب مخملک به دلیل عفونت گلو رخ می دهد، معمولاً در عرض 3 تا 5 روز، تب متوقف می شود و پس از آن نیز به زودی درد گلو فروکش می کند. راش ناشی از مخملک معمولاً در روز ششم پس از شروع علائم گلودرد از بین می رود ولی نواحی درگیر شده ی بدن ممکن است شروع به پوست انداختن بکنند. این پوست انداختن ممکن است تا 10 روز زمان ببرد.

  • درد عضلانی
  • تب
  • خستگی شدید و بیقراری
  • تهوع و استفراغ
  • درد شکمی
  • جوش های ریز و قرمز
  • سرخی گونه
  • بروز رنگ قرمز روشن در چین های زیر بغل و کشاله ران
  • ورم گلو
  • زبان سفید
  • چرک در پشت حلق

عوارض مخملک

امروزه با وجود آنتی بیوتیک ها عوارض مخملک نادر بوده است، از عوارض این بیماری می توان به گسترش عفونت، تب روماتیسمی، اوتیت میانی، عفونت سینوس، آبسه چرکی اشاره کرد.

تب روماتیسمی یکی از عوارض نادر، اما جدی مخملک می باشد و زمانی اتفاق می افتد که این بیماری باعث التهاب قلب، مفاصل و پوست شود.همچنین ممکن است عفونت گسترش یابد و به باعث عفونت سینوس، آبسه چرکی در پشت لوزه ها و عفونت گوش میانی شود.

عوارض عدم درمان مخملک

اگر بیماری مخملک درمان نشود، می تواند موجب بروز عوارض جدی در کودک بیمار گردد.

  • تب روماتیسمی
  • بیماری کلیوی
  • عفونت گوش
  • عفونت های پوستی
  • آبسه های گلو
  • پنومونی یا ذات الریه
  • روماتیسم مفصلی

تشخیص بیماری مخملک

تشخیص مخملک توسط پزشک بسیار آسان است. پزشک با مشاهده وضعیت بالینی بیمار، راش پوستی و علائم دیگر آن می تواند این بیماری را تشخیص دهد. در برخی موارد ممکن است برای تجویز آنتی بیوتیک از گلوی بیمار نمونه برداری کند تا نوع باکتری عامل عفونت را تشخیص دهد.

در جریان معاینه فیزیکی بیمار، پزشک موارد زیر را هم بررسی خواهد کرد:

  • بررسی وضعیت لوزه، گلو و زبان کودک
  • لمس کردن گردن کودک برای تشخیص گره های لنفی بزرگ شده
  • بررسی ظاهر و بافت دانه های پوستی

مخملک چگونه درمان می شود

پزشک پس از نمونه گیری از حلق بیمار و کشت گلو، آنتی بیوتیک مناسب برای این بیماری را تجویز می کند. کشت گلو یک نمونه گیری است که از طریق یک چوب مخصوص و نازک که سر آن پنبه قرار دارد استفاده می شود. پزشک با استفاده از این چوب از حلق کودک نمونه برمی دارد و در محل مخصوص کشت می دهد.

کودک پس از تجویز به سرعت بهبود می یابد، اما ممکن است بهبود راش های پوستی چند روز باقی بماند و همچنین ممکن است تورم لوزه ها یا غدد لنفاوی چند هفته طول بکشد تا به حالت عادی برگردد.

دارو درمانی

برای درمان تب مخملک به طور معمول از یک دوره آنتی بیوتیک استفاده می شود که معمولا یک روز پس از مصرف آنتی بیوتیک تب بیمار قطع می شود. اما توجه داشته باشید که نوع آنتی بیوتیک باید حتما توسط پزشک تجویز شود، زیرا با توجه به نوع باکتری و عفونت آنتی بیوتیک تجویز می شود. خود درمانی می تواند باعث مقاومت دارویی در بیمار شود. به طور معمول رایج ترین داروها برای درمان مخمل شامل:

درمان خانگی مخملک

والدین می توانند اقداماتی را برای کاهش ناراحتی و درد کودک انجام دهند.

درمان تب و درد: داروهایی مانند ایبوپروفن (ادویل، موترین کودکان، سایر داروهای مربوطه) یا استامینوفن (تایلنول، سایر داروها) به منظور کنترل تب و کاهش گلو درد می توانند استفاده شوند.

فراهم کردن میزان مناسبی از مایعات: به کودک مقدار زیادی آب برای مرطوب نگه داشتن گلو و جلوگیری از کم آبی بدن بدهید.

غرغره آب نمک: اگر کودک قادر به غرغره کردن آب نمک است، مقداری را برای انجام این کار در دسترس او بگذارید. این امر ممکن است گلو درد را کاهش دهد.

مرطوب کردن هوا: از یک مرطوب کنندهٔ هوای سرد استفاده کنید تا هوای خشک را که ممکن است موجب تحریک گلودرد شود، از بین ببرد.

دادن مواد خوراکی تسکین دهنده: مایعات گرم مانند سوپ و درمان های سرد مانند استفاده از یخ می توانند گلو درد را تسکین دهند.

پرهیز از مواد محرک: از سیگار کشیدن در خانه و تمیز کردن خانه با محصولاتی که می توانند گلو را تحریک کنند، پرهیز کنید.

سلب مسئولیت مطالب و مقالات مجله شفا جنبه اطلاع رسانی و آموزش دارد. این مطالب توصیه پزشکی تلقی نمی شود و نباید مطالب را جایگزین مراجعه به پزشک کرد و برای استفاده از آنها لازم است با پزشک مربوطه مشورت کنید.